Καντάλσο, Χοσέ

(José Cadalso, Κάδιξ 1741 – Γιβραλτάρ 1782). Ισπανός δοκιμιογράφος και ποιητής. Αποτέλεσε μία από τις μορφές του ιβηρικού 18ου αι. Η πικρία με την οποία περιέγραψε τις πληγές της ισπανικής κοινωνίας καθώς και κάποιος τόνος οργής και απαισιοδοξίας που χαρακτήριζε τα έργα του ώθησαν μερικούς κριτικούς να κατατάξουν τον Κ. στους προρομαντικούς συγγραφείς. Στην πραγματικότητα, όμως, οι ιδέες και η παιδεία του πήγαζαν κατευθείαν από τον Διαφωτισμό του 18ου αι.: έτσι πρέπει να ερμηνευτεί το κυριότερο βιβλίο του, τα Μαροκινά γράμματα (εκδόθηκαν το 1793, μετά τον θάνατό του), που θυμίζουν τα Περσικά γράμματα του Μοντεσκιέ (1721)· με την αυστηρή κριτική τους πάνω στην ισπανική ζωή προετοίμασαν το έδαφος για το έργο του Λάρα και της λεγόμενης γενιάς του ‘98. Ο Κ. έγραψε επίσης τη μέτρια νεοκλασική τραγωδία Σάντσο Γκαρθία (1771), τις Πένθιμες νύχτες (που εκδόθηκαν το 1798, μετά τον θάνατό του), πεζούς διαλόγους, εμπνευσμένους από τον Γιουνγκ, καθώς και έναν τόμο ποιημάτων που προανήγγειλαν ουσιαστικά τα Ανακρεόντεια του Μελέντεθ Βαλντές.